Nagbabala ang mga mananaliksik na maaaring maging “bagong normal” ang malalaking baha at sunog sa kagubatan kung hindi mapipigil ang pagtaas ng mga gas sa epektong greenhouse.

Sinabi ng mga siyentipiko ng European Union (EU) na tiyak na magiging pinakamainit na taon ang 2023 na naitala sa nakaraang 125,000 na taon, matapos ipakita ng datos noong nakaraang buwan na napasobra ang temperatura sa Oktubre sa nakaraang mga rekord ng malaking margin.

“Nabasag ang rekord ng 0.4 na digri na Celsius, na isang malaking margin,” ayon kay Samantha Burgess, direktor ng EU Copernicus Climate Change Service (C3S) noong Miyerkules, at idinagdag na “napakalayo” ng mga datos ng temperatura.

Ang average na temperatura sa ibabaw ng hangin noong Oktubre ay 1.7 na digri na Celsius na mas mainit kaysa sa tipikal para sa tinatawag na pre-industrial period sa pagitan ng 1850 at 1900, bago nagsimula ang mga tao na maglagay ng malaking halaga ng mga fossil fuels, ayon sa C3S.

Sinabi ng CS3 sa isang pahayag na “tiyak na” magiging 2023 ang babasag sa nakaraang rekord noong 2016, na rin isang taon ng El Nino.

Ang iba pang panahon na naitala kung saan lumagpas sa inaasahan ang global na temperatura sa hangin ay noong Setyembre 2023. Sinabi ng mga mananaliksik na inaasahan ang pagpapatuloy ng mga extreme na temperatura sa 2024.

“Kapag pinagsama natin ang aming datos sa IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), masasabi natin na ito ang pinakamainit na taon sa nakaraang 125,000 na taon,” ayon kay Burgess, at idinagdag na “napakagulat” ng mga nakita.

Direktang tumutugma ang pagtaas ng global na temperatura sa pagtaas ng paghihirap ng tao, ayon kay Dr. Friederike Otto mula sa Imperial College London.

“Sa loob ng taong ito, ang mga napakainit na heatwaves at droughts, na lalo pang pinasama ng mga extreme na temperatura, ang naging sanhi ng libo-libong kamatayan, mga tao na nawalan ng kabuhayan, na naglipat-bahay, at iba pa.” ayon sa BBC noong Miyerkules. “Ito ang mga rekord na mahalaga.”

Inakusahan ng mga siyentipiko ang sanhi ng tao sa pagbabago ng klima para sa serye ng mga kalamidad na nangyari sa 2023, kabilang ang mga baha na pumatay ng libo-libo sa Libya, heatwaves sa Timog Amerika at pinakamasamang panahon ng sunog sa gubat ng Canada – na inilahad ni Piers Foster, isang siyentipiko ng klima sa University of Leeds ng UK, na maaaring maging karaniwan.

“Hindi dapat payagan na maging bagong normal ang mga nakakatakot na baha, sunog sa gubat, bagyo, at heatwaves na nakita natin sa taong ito,” ayon sa kanya sa Reuters, na ipinaliwanag na sa pamamagitan ng “mabilis na pagbawas ng greenhouse gas emissions” maaaring kalahatiin ang bilis ng pag-init.

Inaasahan na magiging paksa sa UN COP28 climate change summit na magsisimula sa Dubai sa Nobyembre 30.